سفارش حکاکی دعا و آیات و نقش نگین پیامبران و امامان

۞ امام رضا (ع) دربارۀ نقش انگشتری حضرت آدم فرموده اند:

« نقش انگشتری حضرت آدم (ع) « لا اله الّا الله مُحَمَّدٌ رَسولُ الله » بوده که به همراه آن از بهشت به زمین رانده شده.» (کافی:4/474،امالی صدوق:452،بحار:11/63،وسائل:5/100)

۞ به فرموده امام حسن عسکری (ع) بعد از آنکه حضرت آدم از بهشت رانده شد،خداوند توبۀ او را به واسطۀ اسماء پنج تن آل عبا پذیرفت،آدم (ع) انگشتری تهیّه کرد که نگین آن عقیق قرمز بود. آنگاه روی آن اسما پنج تن « محمّد،علی،فاطمه،حسن،حسین (ع) » را حک نمود. (فرحة الغری:114)

۞ راوی از امام رضا (ع) نقل می کند: هنگامی که (وعده الهی محقّق شد و زمان عذاب قوم نوح فرا رسید) نوح پیامبر سوار بر کشتی شد.

خداوند بر او وحی فرستاد که ای نوح! اگر از غرق شدن ترسیدی،پس مرا هزار بار تهلیل « لا اله الّا الله » گوی و بخواه از من نجات را،تا آنکه تو و همراهانت را که از ایمان آورندگان هستند،نجات دهم.

چون نوح و همراهانش در کشتی جای گرفتند و بادبان ها کشیدند و کشتی به راه افتاد،باد و طوفان چنان به یکباره شروع به وزیدن کرد که نوح (ع) را ترس غرق شدن فرا گرفت. باد و طوفان چنان تند و سهمگین شد که نوح (ع) از بیم غرق شدن فرصت نکرد هزار بار تهلیل خداوند را بگوید و تنها فقط به زبان سریانی چنین گفت : « هَلُولِیا اَلفاً یا مارِیا اتقن » پس نوح (ع) این جمله را بر زبان جاری کرد،سکان کشتی و بادبان ها آرام شد و کشتی به راه خود ادامه داد. نوح با خود گفت سزاوار آن است کلامی را که خداوند به واسطه آن ما را نجات داد،از خود جدا نکنم. لذا روی نگین انگشتری خود ترجمه آنرا به عربی چنین نقش نمود : « لا اله الّا اللهُ الفَ مَرَّةَ یا ربّ اصلِحنی » (امالی صدوق:452،خصال:335،بحار:11/62،وسائل:5/102)

۞ امام رضا (ع) فرموده اند: نقش نگین انگشتری حضرت سلیمان (ع) چنین بوده است : «سبحان من ألجَم الجن بِکَلماته » ( عیون اخبار الرضا:1/60،أمالی:452،بحار:11/63،وسائل:5/106)

۞ در روایت دیگری امام صادق (ع) می فرمایند: خداوند متعال آن قدرت عظیمی که به سلیمان عطا کرده بود، در انگشتر او قرار داد و هر زمانی که حضرت سلیمان (ع) این انگشتر را در دست می کرد،تمامی اجنه و شیاطین و حیوانات مسخّر او شده و از او اطاعت می کردند. (مستدرک سفینة البحار:3/23)

۞ امام رضا (ع) فرمودند: « همانا زمانی که حضرت ابراهیم (ع) در منجنیق قرار گرفت (و قرار بود به دستور نمرود در آتش انداخته شود) جبرئیل بسیار عصبانی شد.

پس از جانب خداوند ندا آمد که چه چیز سبب خشم تو شده؟ عرضه داشت: پروردگارا! ابراهیم (ع)،خلیل توست ونیست بر روی زمین احدی که تورا عبادت کند مگر ابراهیم (ع).

با وجود این،آیا دشمنت و دشمن او را بر او مسلط کردی ؟

پس از جانب خداوند ندا آمد: ای جبرئیل ساکت باش.

تنها بنده ای که مانند تو از مرگ می ترسد،برای وصال به من عجله دارد،او بندۀ من است و هروقت بخواهم او را در می یابم.

پس جبرئیل دلش آرام گرفت و به سراغ ابراهیم آمد و گفت: آیا حاجتی داری که برایت انجام دهم؟

ابراهیم گفت: از تو حاجتی ندارم.

پس خداوند برای ابراهیم انگشتری فرستاد که روی آن شش جمله نوشته شده بود:

« لا اله الّا الله، محمّد رسول الله، لا حول ولا قوّة الا بالله، فوّضت أمری إلی الله، اسندت ظهری إلی الله، حسبی الله ».

پس از جانب الهی ندا آمد که ای ابراهیم! این انگشتری را در دست کن که همانا من آتش را بر تو سرد و بی خطر می گردانم.» (امالی:452،عیون اخبار الرضا:1/60،خصال:335،بحار:11/63)

۞ امام رضا (ع) فرموده اند: « بر روی انگشتری حضرت موسی (ع) دو جمله برگرفته از تورات حک شده بود: « إصبِر تُؤجَر، اُصدُق تُنج » (عیون اخبار الرضا:1/60،بحار:11/63)

(یعنی؛ صبور باش تا مزد آنرا بگیری، راستگو باش تا نجات یابی)

۞ امام رضا (ع) دربارۀ نگین انگشتری حضرت عیسی (ع) فرموده اند که  نقش نگین حضرت عیسی (ع) دو جمله از کتاب انجیل بوده است:

« طُوبی لِعَبدٍ ذُکِرَاللهُ مِن أجلِهِ و وَیلٌ لِعَبدٍ نَسیَ اللهُ مِن أجلِه » (امالی:452،عیون الاخبار:2/54،خصال:335،بحار:11/63)

(یعنی؛ خوشا به حال بنده ای که خداوند به خاطر او یاد کرده شود و وای به حال بنده ای که خداوند به سبب او فراموش شود.)

۞ عبدالله بن سنان می گوید با امام (ع) راجع به انگشتر پیغمبر (ص) صحبت می کردیم،آن حضرت فرمود: آیا دوست داری که آنرا به تو نشان دهم؟ عرض کردم: بله. پس دستور فرمود تا کیسه ای مهر کرده از درون خانه بیاوردند،حضرت درِ آنرا باز فرمود و انگشتر از آن بیرون آورد که جنس آن نقره بود و نگینی سیاه رنگ داشت و برروی آن نوشته شده بود: « مُحَمَّدٌ رَسولُ اللهِ ».(کافی:6/474،بحار:16/122،وسائل:5/79،مستدرک:3/283)

۞ روایت شده وقتی نام و آوازۀ پیامبر (ص) و ادعای نبوت ایشان به گوش نجاشی پادشاه حبشه رسید،به اصرافیانش گفت: من باید این مرد را آزمایش کنم؛ برای او هدایایی می فرستم و صحت یا کذب ادعایش را می فهمم. آنگاه هدایای گرانبهایی مانند نگین یاقوت و عقیق را برای پیامبر فرستاد. چون این هدایا به پیامبر(ص) رسید،ایشان این هدایا را میان اصحاب تقسیم کرد و برای خود نگین عقیق سرخی را برداشت. پس نگین عقیق را به امیرمؤمنان (ع) داد و فرمود آنرا پیش کسی ببر تا بر روی آن چیزی بنویسید که دوست دارم؛ در یک سطر بنویسید: « لاإله إلّا الله »، پس امیرمؤمنان (ع) نگین را به حکاک داد و به او فرمود بر روی آن دو جمله در دو سطر بنویس: یک سطر کلمۀ « لاإله إلّا الله » را بنگار که پیامبر (ص) دوست دارد و یک سطر هم کلمۀ « محمّد رسولُ الله » را بنگار که من دوست دارم. حضرت علی (ع) بعد از مدّتی نگین را از حکاک گرفت و خدمت پیامبر آورد. پیامبر اکرم (ص) دیدند که بر روی آن سه سطر نوشته شده است. رسول خدا (ص) فرمود: یا علی! به تو گفتم که بر آن یک سطر بیش ننویس و حال آنکه بر آن سه سطر نوشته شده است. حضرت علی (ع) عرض کرد یا رسول الله،به حقیقتت قسم،به حکاک امر نکردم مگر آنچه شما دوست دارید « لا إله إلّا الله » و آنرا که خود دوست داشتم « محمّد رَسول الله ». پس در این هنگام جبرئیل نازل شد و عرض کرد: یا رسول الله! خداوند عزوجلّ بر تو سلام می فرستد و می فرماید: ای پیامبر امر کردی که بنویسد بر سنگ عقیق آنچه را دوست داری و علی هم امر کرد بنویسد آنچه را دوست دارد و من هم نوشتم بر آن آنچه برا دوست دارم و آن کلمۀ « عَلی وَلیُ الله » است. (مستدرک:3/306و307)

۞ امام صادق (ع) از پدر بزرگوار خود نقل می کند: ( نقش انگشتری امیرمؤمنان (ع) این گونه بوده است: « المُلکُ للهِ ». (وسائل:5/78،بحار:42/68،عیون اخبارالرضا:2/56)

۞ از مرحوم سیدبن طاووس این چنین نقل شده: آن انگشتری که امیرمؤمنان علی (ع) در رکوع نماز به فقیر صدقه دادند و آیۀ « إنّما ولیّکم الله... » مشهور به آیۀ ولایت در شأن حضرت نازل شد انگشتری بود که کلّش از جنس نقره بوده و یک مثقال وزن داشته و روی آن آن چنین نوشته بود: « الملک لله ». (سعدالسعود:97،بحار:35/203)

۞ امام صادق (ع) در حدیث دیگری فرمود: « نقش انگشتری امیرمؤمنان (ع) اینگونه بوده است: « الله المَلِک » (وسائل:5/99،بحار:42/68،مکارم الاخلاق:89،کافی:6/474)

[ تفاوت این دو روایت،که در نقش نگین امیرمؤمنان است؛ « الملک لله » در یکی و « الله الملک » در دیگری. شاید امیرمؤمنان چند انگشتر داشته اند،بر یکی جمله « الملک لله » و بر دیگری جمله « الله الملک » نوشته بودند ویا اینکه بنابر حدیث دیگری،حضرت بر روی نگین خود نخست نوشته بوده اند: « الله الملک » و بعد از مدتی نوشته اند: « الملک لله الواحد القهار ».

۞ امام هادی (ع) فرموده اند: بر روی انگشتری فیروزۀ امیرمؤمنان (ع) نوشته بود: « اللهُ المَلِک » پس هنگامی که امیرمؤمنان (ع) به خلافت ظاهری رسیدند بر روی فیروزه خود چنین حک نمود: « المُلکُ للهِ الواحِد القَهّار » (الامان:48)

۞ بنابر روایتی،حضرت علی (ع) چهار انگشتری داشته که آنها را در دست خود می کرده اند؛ یاقوت را برای فخر و عظمتش، عقیق را برای در امان بودن از خطرها، فیروزه را برای یاری رسانی اش در امور و حدید صینی را برای نیرو گرفتن در برابر سختی ها.

نقش نگین یاقوت آن حضرت: « لاإله إلّا الله المَلِکُ الحَقُّ المُبین ».

نقش نگین فیروزه ایشان: « الله المَلِکُ الحق »

نقش نگین حدید صینی شان: « العِزّةُ للهِ جَمیعاً »

و نقش نگین عقیق آن حضرت در سه سطر بوده است: « ماشاءَالله، لا قُوَّةَ إلّا بِالله، اَستَغفِر الله ».(خصال:1/99،علل الشرایع:1/157،وسائل:5/98،بحار:42/68)

۞ امام صادق (ع) می فرماید: روی انگشتری امیرمؤمنان (ع) که نگین آن حدید صینی بود،هفت خط در هفت سطر نوشته شده بود و حضرت این انگشتری را در سختی های جنگ،به دست می نمود. جملات منقوش چنین بوده:

« أعدَدتُ لِکُلِّ هَولٍ لا إله إلّا الله

و لِکُلِّ کَربٍ لا حَول و لا قُوَّةَ إلّا بِالله

و لِکُلّ مُصیبَةٍ نازِلَةٍ حَسبِیَ الله

و لِکُلّ ذَنبٍ صَغیرَةٍ و کَبیرَةٍ أستَغفِرالله

و لِکُلّ هَمٍّ وَ غَمٍّ فادِحٍ ماشاءَالله

و لِکُلّ نَعمَةٍ مُتُجَدِّدَةٍ الحَمدُلله

ما بِعَلیِّ بنِ أبی طالِبٍ مِن نِعَمِ فِمِنَ الله » [توجه داشته باشید که می توان به جای « بعلی بن ابیطالب » نام خود را حک کنید]  (مکارم الاخلاق:91)

۞ آورده اند که بر نگین انگشتر امیرمؤمنان (ع) نوشته شده بوده است: « عَلیٌّ یُؤمِنُ بِالله »(مستدرک:3/302)

۞ در حدیث دیگری آمده که حضرت انگشتری خود را از جنس نقره گفته اند و نوشتۀ روی آنرا چنین خوانده اند: « نِعمَ القادِرُ الله » (مکارم الاخلاق:90)

۞ راوی نقش انگشتری امیرمؤمنان (ع) را در ماجرای حکمیّت و جنگ صفین چنین گفته است: « مُحَمَّدٌ رَسُولُ الله » (وقعة الصفین:509،مستدرک:3/323)

۞ امام رضا (ع) می فرماید: روی انگشتری امام مجتبی (ع) حک شده بود: « العِزَّةُ لله ».(کافی:6/474،امالی صدوق:456،عیون اخبارالرضا:2/54،بحار:11/62)

۞ امام صادق (ع) می فرماید: روی انگشتری امام مجتبی (ع) حک شده بود: « حَسبِیَ الله ».(کافی:6/473،وسائل:5/98)

۞ همچنین امام صادق (ع) در حدیث دیگری نقش یکی دیگر از انگشترهای امام حسن (ع) را چنین بیان کردند : « الحمدلله ». (بحار:43/258)

۞ امام صادق (ع) از جد خود امام سجاد (ع) نقل می کنند: امام حسین (ع) دو انگشتری داشت که نقش یکی از آنها « لا أله إلّا الله عُدّة لِلِقاءِ الله » و دیگری « إنَّ اللهَ بالِغُ أَمرِه » بود.(امالی صدوق:193،بحار:43/247)

[توضیح: امام حسین (ع) این دو انگشتری را قبل از شهادت به امام سجاد (ع) دادند و بعد از ایشان به امام باقر (ع) و سپس به امام صادق (ع) رسید.]

۞ امام صادق (ع) می فرماید : نقش نگین (یکی از انگشترهای امام حسین (ع)) چنین بوده «حَسبِیَ الله ». (کافی:6/473،وسائل:5/98)

۞ در حدیث دیگری امام صادق (ع) فرموده اند: نقش (دیگر) انگشتر امام حسین (ع) این چنین بوده است: « الحمدلله ». (بحار:43/258)

۞ انگشتر دیگری نیز با نقش « عَلِمت فَاعمَل » برای آن حضرت گفته اند. (ارشادالقلوب:150،مستدرک الوسائل:3/307)

۞ امام عسکری (ع) از اجدادشان چنین نقل می فرماید: همانا جضرت زهرا (س) انگشتری داشتند که نگین آن عقیق بوده است. پس چون هنگام وفات حضرت زهرا (س) فرا رسید،آنرا به فرزند خود امام مجتبی (ع) دادند تا آنکه ایشان در لحظات آخر عمر شریف خود،هنگام شهادت،آنرا به برادر خود امام حسین (ع) بخشیدند. امام حسین (ع) می فرماید: میل بسیار شدیدی پیدا کردم برای آنکه خطی بر روی این انگشتری حک کنم. پس در عالم خواب حضرت عیسی (ع) را دیدم و به ایشان گفتم: یا روح الله بر روی این انگشتری چه چیزی بنویسم؟ فرمود: روی آن بنویس: « لا إله إلّا الله المَلِکُ الحَقُّ المُبین » این جمله در ابتدای تورات و آخر انجیل آمده است. (الغیبة:297)

۞ امام صادق (ع) فرموده اند: روی انگشتری حضرت سجاد (ع) چنین نوشته شده بود: « الحَمدُ لله العَلیّ العَظیم ». (کافی:6/473،وسائل:5/98)

۞ امام رضا (ع) فرموده اند: بر روی انگشتری حضرت زین العابدین (ع) چنین حک شده بود: «خَزِیٌ و شَقِیٌ قاتِلُ الحُسَین بنِ علیِ ». (کافی:6/474،وسائل:5/79،امالی صدوق:131،عیون الاخبار:2/54)

۞ مرحوم مجلسی می فرماید: نقش یکی دیگر از انگشتری های امام سجاد (ع) این بوده: « و ما تَوفیقی إلّا بِالله ». (بحارالانوار:ج46،ص14)

۞ همچنین از دیگر انگشتری های امام سجّاد (ع) که بعد از ایشان،فرزندشان امام باقر (ع) نیز این دو انگشتری را در دست خود می کردند،دو انگشتری است که از امام حسین (ع) باقی بوده،یکی از آن دو با نقش « لا إله إلّا الله عُدّةَ لِلِقاءِ الله » و دیگری با نقش « إنَّ اللهَ بالِغُ أَمرِه ».(کافی:6/474،عیون اخبارالرضا:2/454،بحار:43/247)

 ۞ امام صادق (ع) فرمود: نقش انگشتری پدرم « العِزَّةُ لله » بود. (کافی:6/473،مکارم الاخلاق:91،وسائل:5/78،بحار:42/68)

۞ امام رضا (ع) از جدّ بزرگوار خود امام صادق (ع) نقل می کند که فرمود: نقش نگین انگشتری پدرم امام باقر (ع) چنین بوده:

ظنّـــی بـالله حَسَــــنٌ         و بـالنّبـی المُـؤتمـن

وبالوصیِّ ذی المنن         وبالحسین و الحسن (عیون اخبارالرضا:1/31،بحار:46/221،وسائل:5/101)

۞ مرحوم مجلسی می فرماید: نقش یکی دیگر از انگشتری های امام باقر (ع) این چنین بوده:« رَبِّ لا تَذَرنی فَرداً ». (بحار:46/345)

 ۞ روزی امام رضا (ع) به بزنطی از اصحاب خاص خود،دو انگشتری را نشان دادند،که یکی انگشتری موسی بن جعفر (ع) و دیگری انگشتری امام صادق (ع) بوده و روی انگشتری امام صادق (ع) اینچنین حک شده بوده است: « اَنتَ ثِقَتی فَاعصِمنی مِنَ النّاس ».(کافی:6/473،بحار:47/11،وسائل:4/100)

۞ امام رضا (ع) به حسین بن خالد فرمود: روی انگشتری امام صادق (ع) اینچنین نوشته شده بود: « اللهُ وَلیِّی وَ عَصمَتی مِن خَلقِه ». (کافی:6/474،امالی صدوق:543،بحار:47/8)

۞ روزی راوی در شهر به معتب [خادم امام صادق (ع)] برمی خورد و می بیند که همراه او انگشتری است. از او دربارۀ آن می پرسد. معتب می گوید: این انگشتری امام صادق (ع) است. راوی انگشتری را می گیرد تا نوشتۀ آنرا بخواند،بر روی آن نوشته شده بود : « اللّهمَّ أنتَ ثِقَتی فَقِنی شَرَّ خَلقِک ». (کافی:6/473،بحار:47/11،وسائل:5/100)

[خطوط ذکر شده در این سه روایت از نظر معنی یکی است و لکن عبارات آن باهم تفاوت دارد و این یا به دلیل تعدد انگشتری هاست و یا اینکه به جهت اختلاف نُسَخ می باشد.]

۞ راوی از امام صادق (ع) درباره حکم حک کردن نقش بر روی انگشتری به غیر از اسم خود و پدر پرسید،حضرت فرمود: اشکال ندارد،بر روی انگشتری من حک شده بود: « اللهُ خالِقُ کُلَّ شَیء». (کافی:6/473،وسائل:5/98،بحار:47/10)

۞ از دیگر انگشترهای امام صادق (ع)،دو انگشتری امام حسین (ع) بوده که وصف آن قبلا بیان شد. چنانکه در حدیث آمده،امام صادق(ع) یکی از آن دو انگشتری را که نقش روی آن « لا إله إلّا اللهُ عُدَّةَ لِلِقاءِ الله » بوده را در هر روز جمعه در دست می کرده و نماز می خوانده اند. (امالی صدوق:208،بحار:16/123)

۞ از انگشترهای دیگری که نزد امام صادق (ع) بوده است انگشتر پیامبر اکرم (ص) با نقش «محمّد رسول الله » بوده است. (کافی:6/479،بحار:16/123)

 ۞ روزی بزنطی به خدمت امام رضا (ع) رسید و حضرت به او دو انگشتری نشان داد؛ یکی انگشتری امام صادق (ع) و دیگری انگشتری موسی بن جعفر (ع)،که بر روی نگین انگشتری امام کاظم (ع) نوشته شده: « حَسبِیَ الله » و بالای آن عکس هلال ماه و زیر آن نقش گل سرخی را حک کرده بودند.(کافی:6/473،بحار:48/10،وسائل:5/99)

۞ مرحوم مجلسی،نقش نگین یکی از انگشتری های امام کاظم (ع) را « المُلکُ للهِ وَحدَه » بر شمرده است. (بحار:ج48 ص11)

دیگر انگشتری که امام کاظم (ع) در دست می کرده اند،انگشتری امیرمؤمنان (ع) بوده است که نزد امام کاظم (ع) بوده و حضرت آنرا در دست می کرده اند.

۞ علی بن مهران روزی به خدمت امام کاظم (ع) شرفیاب شد. او می گوید در انگشت حضرت انگشتری فیروزه ای دیدم که نقش آن « اللهُ المَلِک » بود. آن انگشتری توجه علی بن مهران را جلب کرد،به گونه ای که حواسش همواره به آن بود. در این حال حضرت فرمود: « چه شده که اینطور به این انگشتری نگاه می کنی؟ » عرض کرد: شنیده ام که امیرمؤمنان (ع) دارای انگشتری فیروزه ای بودند که نقش آن نیز « اللهُ المَلِک » بوده است. پس حضرت فرمود: « آیا انگشتری امیرالمؤمنین را دیده بودی و می شناسی؟ » عرض کرد: خیر!

حضرت به او فرمود: « این همان انگشتری امیرمؤمنان است که الان نزد من است. جبرئیل این انگشتری را به پیامبر داده و پیامبر نیز آنرا به امیرمؤمنان هدیه دادند. (کافی:6/472،ثواب الاعمال:175،بحار:26/221،وسائل:5/94)

 ۞ راوی از امام رضا (ع) پرسید که نقش انگشتری شما چیست؟ حضرت فرمود: نقش نگین انگشتری من « ما شاءَ اللهُ لا قُوّةَ إلّا بالله » است.

با این حال انگشتری پدرم را هم به دست می کنم که نقش نگین آن « حَسبیَ اللهُ » است (که بالای آن هلال و زیر آن عکس گل سرخ حک کرده اند). (کافی:6/473،بحار:49/2،وسائل:5/100)

۞ نقش انگشتر امام جواد (ع) « نِعمَ القادِر الله » بوده است. (الفصول المهمه:226،بحار:50/115)

۞ از دیگر انگشتری هایی که امام جواد (ع) در دست مبارک خود می کرده اند انگشتری جدّشان موسی بن جعفر (ع) با نقش « حَسبِیَ الله » بوده که به امام رضا (ع) و سپس به امام جواد (ع) رسیده بوده است. (مکارم الأخلاق:91)

 ۞ از برای امام هادی (ع) دو انگشتر بوده،یکی با نقش « حَفِظَ العُهود مِن أخلاقِ المَعبود » و دیگری با نقش « الله ربّی و هو عَصمتی مِن خَلقِه ». (بحار:ج5 ص 116)

۞ نقش دیگری نیز برای انگشتر امام هادی (ع) گفته شده که اینگونه بوده است: « اللهُ المَلِک». (مکارم الأخلاق:ص91

 ۞ نقش انگشتری امام حسن عسکری (ع) اینچنین بوده است: « سُبحانَ مَن لَهُ مَقالیدُ السَّماوات و الأرض ». (اعیان الشیعة:ص290)

۞ مرحوم مجلسی می فرماید: نقش یکی از انگشتری های امام عسکری (ع) اینچنین بوده « إنَّ الله شَهید ». (بحارالأنوار:ج50 ص238)

 بی گمان بنابر احادیث فراوان،میراث انبیاء الهی و أئمۀ اطهار (ع) نظیر عصای حضرت موسی (ع)،انگشتری حضرت سلیمان،قرآن امیرمؤمنان (ع) و ... همچنین انگشتری های أئمه اطهار،تماماً نزد امام زمان (عج) است و حضرت هر کدام را اراده کنند،استفاده می کنند.